Hoa Kỳ buộc tội bốn cá nhân vì buôn lậu 400 GPU Nvidia A100 sang Trung Quốc trong vụ bê bối kiểm soát xuất khẩu trị giá 4 triệu đô la.Vụ án này cho thấy những điểm yếu đáng kể trong hệ thống thực thi luật xuất khẩu của Hoa Kỳ và đặt ra những câu hỏi quan trọng về an ninh quốc gia, vị thế dẫn đầu về công nghệ và cuộc đua toàn cầu giành quyền thống trị trí tuệ nhân tạo.
Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã buộc tội bốn cá nhân có liên quan đến một mạng lưới buôn lậu tinh vi bị cáo buộc xuất khẩu trái phép chip AI Nvidia hiệu suất cao sang Trung Quốc. Vụ án này cho thấy những điểm yếu đáng kể trong hệ thống thực thi luật xuất khẩu của Hoa Kỳ và đặt ra những câu hỏi quan trọng về an ninh quốc gia, vị thế dẫn đầu về công nghệ và cuộc đua toàn cầu giành quyền thống trị trí tuệ nhân tạo.

Các nhà chức trách cho biết 400 GPU Nvidia A100 đã được vận chuyển trot lọt sang Trung Quốc thong qua các công ty bình phong, bất chấp các biện pháp kiểm soát xuất khẩu nghiêm ngặt của Hoa Kỳ đã được ban hành để ngăn chặn công nghệ bán dẫn nhạy cảm hỗ trợ các chương trình quân sự và siêu máy tính của Trung Quốc.
Vụ án gây chấn động này làm dấy lên yêu cầu về việc siết chặt luật theo dõi chip AI trong bối cảnh lo ngại rằng Hoa Kỳ có thể đang mất quyền kiểm soát một trong những công nghệ chiến lược giá trị nhất thế giới.
Cách thức hoạt động của đường dây buôn lậu
Các nhà điều tra cho biết các bị cáo đã sử dụng hợp đồng mua bán giả mạo về các chip bị cấmthông qua các công ty bình phong để che giấu điểm đến cuối cùng là Trung Quốc.
Các đặc điểm chính của hoạt động phi pháp trong vụ án buôn lậu:
Chi tiết vụ việc | Thông tin |
| Chip liên quan | GPU Nvidia A100, H100, H200 |
| Vận chuyển thành công | 400 GPU Nvidia A100 |
| Bị tịch thu trước khi vận chuyển | 10 siêu máy tính HP với GPU H100, 50 GPU H200 |
| Tuyến đường tài trợ | ~4 triệu đô la chuyển khoản điện tử được truy tìm đến Trung Quốc |
| Công ty bình phong | Janford Realtor, Tampa, Florida |
| Các quốc gia trung chuyển | Malaysia và Thái Lan |
| Mục đích | Trí tuệ nhân tạo hiệu suất cao và điện toán quốc phòng |
Nhóm người này bị cáo buộc đã sử dụng tài liệu kinh doanh bất động sản để che giấu việc đặt hàng và vận chuyển phần cứng của trung tâm dữ liệu tiên tiến.Các nhà chức trách cho biết các lô hàng đã đi qua Đông Nam Á để lách luật hạn chế xuất khẩu trực tiếp.
Bị can chính trong đường dây buôn lậu
Bản cáo trạng xác định bốn nghi phạm bị cáo buộc điều phối mạng lưới buôn lậu:
- Brian Curtis Raymond, 46 tuổi – Cựu Giám đốc Công nghệ (CTO) của một công ty điện toán đám mây AI tại Virginia, có trụ sở tại Alabama
- Mathew Hon Ning Ho, 34 tuổi – Công dân Hoa Kỳ sinh ra tại Hồng Kông
- Jing (Harry) Chen, 45 tuổi – Quốc tịch Trung Quốc
- Tony Li, 38 tuổi – Quốc tịch Trung Quốc
Cả bốn bị can phải đối mặt với nhiều cáo buộc về những hành vicó thể phải chịu án tù lên đến 20 năm nếu bị kết án: Âm mưu vi phạm Đạo luật Cải cách Kiểm soát Xuất khẩu (ECRA), Buôn lậu, Rửa tiền.
Tầm quan trọng của Chip Nvidia A100/H100/H200
Chip AI của Nvidia bộ não trong các hệ thống máy tính nhanh nhất thế giới. Chúng rất quan trọng trong việc đào tạo các mô hình ngôn ngữ lớn, thiết kế vũ khí tự động, mô phỏng vật lý tên lửa, bẻ khóa mã hóa và nâng cao khả năng ra quyết định trên chiến trường theo thời gian thực.
Trí tuệ nhân tạo (AI) và tầm quan trọng của nó trong quân sự:
Ứng dụng | Thực tế |
| Siêu máy tính | Mô phỏng hạt nhân, mô hình vũ khí siêu thanh |
| Đào tạo AI | Các mô hình lớn như hệ thống lớp GPT |
| Giám sát AI | Nhận dạng khuôn mặt, giám sát xã hội |
| Trí tuệ vệ tinh | Thuật toán theo dõi và nhắm mục tiêu |

CEO kiêm Đồng sáng lập NVIDIA, Jensen Huang giới thiệu Nvidia A100, là GPU đầu tiên dựa trên kiến trúc NVIDIA Ampere với 54 tỷ bóng bán dẫn, mang lại khả năng tăng tốc ở mọi quy mô cho AI, phân tích dữ liệu và điện toán hiệu năng cao (HPC)
Vì những lý do này, Hoa Kỳ đã cấm xuất khẩu chip AI A100, H100 và hiện tại là H200 sang Trung Quốc. Những chip này đại diện cho xương sống của những tiến bộ AI toàn cầu và hiện đại hóa quân đội.
Trong bối cảnh hiện nay, Trung Quốc đang tích cực xây dựng năng lực AI trong nước, đặt mục tiêu trở thành quốc gia dẫn đầu về AI toàn cầu vào năm 2030. Việc tiếp cận phần cứng Nvidia đã đẩy nhanh tiến độ này một cách đáng kể.
Các nhà lập pháp Hoa Kỳ kêu gọi tăng cường theo dõi chip
Vụ bê bối đã củng cố sự ủng hộ chính trị đối với Đạo luật An ninh Chip, một dự luật lưỡng đảng được xây dụng để ngăn chặn việc chuyển hướng các chip bị hạn chế. Dự luật đề xuất những nội dung chính:
- Theo dõi ID kỹ thuật số cấp GPS được tích hợp trong mọi GPU AI cao cấp
- Báo cáo bắt buộc về việc chuyển nhượng vị trí và quyền sở hữu
- Chính phủ có thẩm quyền vô hiệu hóa chip bị chuyển hướng bất hợp pháp
- Giám sát chặt chẽ hơn việc cho thuê GPU đám mây và các trung tâm dữ liệu ở nước ngoài
Các nhà soạn thảo luật xuất khẩu của Hoa Kỳ cảnh báo rằng Trung Quốc sẽ tiếp tục khai thác các lỗ hổng thông qua các đại lý bán lẻ nước ngoài và các nhà môi giới điện toán đám mây trừ khi việc theo dõi được thực hiện theo thời gian thực và tự động.

Xu hướng chuyển hàng qua nước thứ ba
Các mạng lưới buôn lậu đang tìm cách dựa vào các quốc gia như Malaysia, Thái Lan, Việt Nam và Singapore để che giấu hàng xuất khẩu. Các khu vực này có thị trường điện tử đang bùng nổ và việc giám sát thực thi còn hạn chế.
Các nhà phân tích cho biết hiện đang tồn tại một thị trường chợ đen đang phát triển mạnh mẽ, nơi các GPU cao cấp được bán với giá gấp 2-5 lần giá chính thức do tình trạng thiếu hụt và các lệnh trừng phạt toàn cầu. Các nhóm tội phạm coi chip AI như vàng, dễ dàng mang theo, dễ dàng cất giấu vànhu cầu ngày càng cao.
Vụ việc này cho thấy các quy định xuất khẩu truyền thống gặp khó khăn như thế nào trước chuỗi cung ứng chất bán dẫn toàn cầu đang mở rộng.
Ý nghĩa quan trọng đối với cuộc đua AI giữa Mỹ và Trung Quốc
Hoa Kỳ coi sự thống trị của ngành bán dẫn là thiết yếu cho an ninh quốc gia. Trung Quốc coi việc tiếp cận chip tiên tiến là chìa khóa để trở thành một siêu cường công nghệ. Vụ kiện này tượng trưng cho sự khốc liệt của cuộc cạnh tranh đó với những hàm ý:
- Thực thi pháp luật mạnh mẽ hơn trong tương lai: tăng cường giám sát, kiểm tra tuân thủ và xử phạt.
- Áp lực lên các nhà cung cấp dịch vụ đám mây: ngăn chặn truy cập từ xa vào các GPU bị cấm bên trong các cơ sở của Hoa Kỳ.
- Trung Quốc đẩy nhanh nỗ lực sản xuất chip nội địa: SMIC, Huawei, Biren xây dựng các giải pháp thay thế.
- Hợp tác đồng minh: Nhật Bản, Hà Lan, Đài Loan, Hàn Quốc tăng cường các quy định xuất khẩu.
Vì vậy, cuộc chiến chip AI đang trở thành trục trung tâm của địa chính trị hiện nay.

GPU Nvidia A100 Server
Tính thực thi và hiệu quả của Luật Xuất khẩu Hoa Kỳ
Vụ kiện này đặt ra những câu hỏi rất nghiêm túc:
- Liệu các quy định hiện hành có đủ mạnh để theo dõi các chip AI giá trị cao không?
- Liệu việc thực thi có thể theo kịp thị trường chợ đen đang phát triển nhanh chóng?
- Liệu các cơ quan Hoa Kỳ có đủ công cụ để giám sát chuỗi cung ứng toàn cầu?
- Liệu mọi GPU trong trung tâm dữ liệu có nên được gắn mã định danh có thể truy xuất nguồn gốc?
- Liệu nạn buôn lậu có tiếp tục diễn ra bất chấp các hình phạt ngày càng tăng?
Câu trả lời có thể định hình tương lai của vị thế dẫn đầu công nghệ toàn cầu. Nếu Mỹ không thắt chặt các biện pháp kiểm soát chip, nước này có nguy cơ đánh mất lợi thế trong cuộc đua công nghệ quan trọng nhất thế kỷ.
Thật vậy, vụ buôn lậu GPU Nvidia không chỉ là một bản cáo trạng hình sự mà còn là một lời cảnh báo.Trong bối cảnh Mỹ và Trung Quốc đang cạnh tranh quyết liệt để giành ưu thế về AI, các chip tiên tiến đang trở thành tài sản chiến lược sánh ngang với vũ khí. Việc ngăn chặn việc chuyển giao bất hợp pháp không còn chỉ là vấn đề thương mại nữa; đó là ưu tiên an ninh quốc gia.
Bảo San





