Mới đây, ngày 25/10/2023 trên trang cá nhân ông Tô Chính Nghĩa đã đăng lại bài cũ cách đây 3 năm (25/10/2020), khi nghe tin Chủ tịch Tập đoàn Samsung – ông Lee Kun Hee qua đời.
Với những dòng tâm sự và bài viết rút ra kinh nghiệm từ quá trình làm việc nhiều năm tại Samsung, ông là một trong ba người Việt đầu tiên vào làm với Samsung, đến hôm nay đọc lại thấy những chiêm nghiệm này vẫn rất thời sự, vẫn là bài học quí khi Việt Nam đang đứng trước cơ hội thu hút các doanh nghiệp ngành Vi mạch bán dẫn vào đầu tư tại Việt Nam.
Cơ hội này cũng là bài học cho những doanh nghiệp Việt Nam tự cường vươn lên.
—
Hôm nay tôi nhận được nhận tin buồn về Chủ tịch Samsung Lee Kun Hee đã qua đời.
18 năm làm cho Samsung Electronics, là một trong 3 người đầu tiên làm cho Samsung Electronics tại Việt Nam bắt đầu từ 1991, trực tiếp sang Seoul – Korea tham gia học tập và huấn luyện về tinh thần cũng như nội dung Đại cải cách “New Management 1993” vào mùa Xuân 1994, tôi hiểu rõ tầm vĩ đại của Chủ tịch Lee Kun Hee trong việc đóng góp cho Samsung, Hàn quốc và nhân loại
Cá nhân tôi chịu ơn ông sau khi đọc, học về tư tưởng và nền văn hóa này. Ông và Samsung Electronics đã làm thay đổi tích cực cuộc đời tôi.
Post lại bài viết này như là thắp một nén hương cầu nguyện cho linh hồn ông yên nghỉ nơi chín suối – vĩnh hằng: R.I.P
Thành kính !
Tô Chính Nghĩa
——-
Viết nhân dịp kỷ niệm 50 năm thành lập SAMSUNG ELECTRONICS
TUYÊN BỐ FRANKFURT & THÁNH KINH “NEW MANAGEMENT” NĂM 1993 CỦA CHỦ TỊCH SAMSUNG GROUP LEE KUN HEE
Một case study vĩ đại cho kinh tế, tập đoàn, doanh nghiệp Việt Nam nói chung và SMEs nói riêng
Samsung Electronics được thành lập tháng 11/1969, còn Samsung Group được thành lập từ 1938. Năm 1991, Samsung Electronics chính thức vào Việt Nam và văn phòng đầu tiên được thành lập tại Thành phố Hồ Chí Minh, nên thời gian đầu tôi phải ngồi trong văn phòng Samsung Corporation – một tòa nhà biệt thự của Thông tấn xã Việt Nam, tại 18 Trần Hưng Đạo, Q.Hoàn Kiếm – Hà Nội. Công ty Samsung Electronics mượn lại một phòng cho tôi ngồi làm việc.
Năm 1991, quan hệ ngoại giao Việt Nam và Đại Hàn Dân Quốc vẫn chưa chính thức, chỉ ở mức thành lập văn phòng liên lạc (The Liaison Office) và đến cuối năm 1992 thì hai nước mới lập quan hệ ngoại giao chính thức cấp đại sứ.
Trên thực tế Samsung Corporation (Samsung Trading) đã bắt đầu hoạt động tại Việt Nam từ 1984 qua các hoạt động Barter contract, tức là thực hiện các thương vụ bằng đổi phân bón, thuốc trừ sâu, tân dược… lấy gạo, cà phê, than đá…
Ông Lee Kun Hee
Năm 1993 Samsung Electronics mở thêm văn phòng tại Hà Nội làm văn phòng chính tại Việt Nam và cũng là năm gắn liền với lịch sử Samsung Group toàn cầu trong sự kiện có tính bước ngoặc “Tuyên bố Frankfurt – New Management”. Trong Samsung chúng tôi gọi là Thánh kinh hay Tuyên ngôn mới của Samsung group.
– Tháng 02/1993, sau một đợt công tác đặc biệt 2 tháng tại Hoa kỳ, Chủ tịch Lee Kun Hee đã triệu tập 23 quản lý cao cấp trong ngành điện tử và điện máy tại Los Angeles Hoa kỳ đi khảo sát thị trường tại trung tâm thương mại lớn nơi đây.
Lee Kun Hee cùng một đoàn các lãnh đạo cao cấp nhất của tập đoàn chứng kiến sức cạnh tranh rất lép vế của các sản phẩm SAMSUNG. Hầu hết những nơi ông đến thăm, sản phẩm Samsung bị bày trong các góc tối ít ai để tâm trong khi các hàng Sony, Panasonic, Whirlpool, Philips, Nec hay Motorola được bày tại các chỗ rất bắt mắt mà chúng tôi gọi là prime location.
Tháng 03/1993 chủ tịch Lee Kun Hee triệu tập 46 người trong ban giám đốc họp tại Tokyo Nhật Bản sau khi đến thăm quan các nhà máy và trung tâm bán lẻ tại đây. Việc mục sở thị này nhằm rung lên hồi chuông báo động với Công ty N01 Hàn quốc mà có khoảng cách rất lớn với các sản phẩm và thương hiệu hàng đầu thế giới khác.
Đến Frankfurt Đức ngày 04/6/1993, thì ông nhận thêm báo cáo của cố vấn Fukuda người Nhật đang phụ trách sản xuất của Samsung cho thấy tình trạng trì trệ về tinh thần cũng như thái độ làm việc của bộ phận R & D. Ngay lập tức vào ngày 07/6/1993 ông cho tập trung 250 lãnh đạo cao cấp của Tập đoàn Samsung toàn cầu để họp khẩn cấp trong 3 ngày liên tiếp từ 14 -16/6/1993.
Chính tại nơi đây, Khách sạn Kempinski, “TUYÊN BỐ FRANKFURT – NEW MANAGEMENT” lịch sử ra đời đánh dấu một giai đoạn phát triển mới rực rỡ trong lịch sử Samsung.
Tiếp theo tháng 09/1993, để tập trung và triển khai mạnh mẽ TUYÊN BỐ FRANKFURT, Chủ tịch Lee Kun Hee cho tổ chức huấn luyện 850 quản lý cấp cao tại tổng hành dinh Head Office Seoul.
Rồi sau đó ông đi khắp các chi nhánh của Samsung trên thế giới, từ London đến Osaka rồi New Jersey, để trực tiếp truyền đạt khát vọng và cách thức thay đổi của Samsung và bản thân đến từng lãnh đạo dưới quyền.
Với 48 buổi, gần 350 giờ huấn giảng, trong không khí như lên đồng của Chủ tịch Lee Kun Hee trong chiến dịch kéo dài 2 tháng và 8 ngày ấy cho 1.850 lãnh đạo cao cấp của Samsung Group, toàn bộ nội dung sau đó được ghi chép lại hết 8500 trang giấy.
– Để ngắn gọn, dễ hiểu, Samsung đã biên soạn lại thành cuốn Kinh thánh này trong 200 trang và mang cái tên “NEW MANAGEMENT” làm nên dấu mốc lừng lẫy trong quá trình phát triển rực rỡ của SAMSUNG sau đó.
Chiến dịch phổ biến, triển khai tinh thần và nội dung của “ NEW MANAGEMENT” diễn ra rầm rộ những tháng năm sau đó. Kết quả của chiến dịch này trên toàn cầu đã mang lại những thành tựu rực rỡ cho Samsung Group nói chung và đặc biệt là Samsung điện tử thân yêu của tôi nói riêng, những năm sau đó.
Toàn bộ tinh thần và nội dung chính của tuyên bố này được in bằng chữ to có hình minh họa cho sống động bằng tiếng Hàn Quốc, được dịch ra tiếng Anh, để được phổ biến cho toàn bộ Samsung Group trên toàn cầu.
Tôi còn nhớ mình đã đọc say sưa một lèo từ trang đầu đến trang cuối quên cả ăn cơm trưa cuốn sách nhỏ mang tinh thần vĩ đại và kỳ diệu này.
Ông Tô Chính Nghĩa
Và sau đó là bao nhiêu lần nữa tôi không còn nhớ, thậm chí thường mang ra làm minh chứng khi tâm sự và trao đổi với nhân viên trẻ hay cả các nhà báo.
Cuốn sách được viết bằng tiếng Anh dịch nên rất dễ đọc và có sức cuốn hút tôi ghê gớm. Nội dung của cuốn sách rất dễ hiểu từ cách thức tiếp cận, đặt vấn đề đến thiết lập một tầm nhìn mới (New vision) mới cho cả Samsung Group cùng một loạt các chiến lược, giải pháp cốt lõi nhằm cải cách triệt để đưa Samsung từ doanh nghiệp hạng 2 trở thành hàng đầu đạt đẳng cấp thế giới.
Chủ tịch Lee Kun Hee là một thiên tài lãnh đạo và quản trị kinh doanh. Ông đã từng tốt nghiệp Đại học Waseda và có bằng MBA tại Đại học George Washington Hoa kỳ nên trong ông đã kết hợp được tri thức dòng tộc, dân tộc, tiên tiến và thời đại, của văn minh Đông và Tây, cũng như thế giới hiện đại.
Trong phương thức tiến hành công cuộc cải cách vĩ đại này, chúng ta thấy rất rõ phong cách và mô thức vừa kinh điển academic vừa rất thực tiễn này:
Phân tích tình hình kiểu SWOT
Ông bắt đầu từ cái nhìn và đánh giá rất thẳng thắn, trung thực về Samsung thời kỳ đó:
– Samsung đang mắc căn bệnh nan y mang tên Samsung. Đó là: lãng phí, thiếu kế hoạch, chi tiết và không triệt để…
– Đối với Tập đoàn và công ty: ông đánh giá chỉ là hạng 2 cách biệt với các công ty hàng đầu thế giới như GE, IBM, Sony, Panasonic, Philips…
– Đối với sản phẩm và dịch vụ : Sự sáng tạo cũng chỉ hạng 2 qua các từ rất đắt: “Me too, follower hay thậm chí immitator”
– Đối với khách hàng cũng là sự lựa chọn thứ 2 (The 2nd choice hay the 2nd buyer)
– Samsung là số 1 Hàn Quốc và đang dương dương tự đắc khác nào ếch ngồi đáy giếng…
Và nếu không phấn đấu trở thành tập đoàn hàng đầu thế giới, Samsung Group sẽ không thể tồn tại.
Truyền cảm hứng để thay đổi nhận thức
Để thể hiện sự quyết tâm và tính quyết liệt trong tất cả các bài phát biểu của ông, mọi người nhận thấy ông như đang lên đồng. Ông từng nhấn mạnh câu nói: “Hãy thay đổi tất cả trừ vợ và con bạn” rất nhiều lần. Cách thức truyền lửa và tâm huyết sôi sục này hoàn toàn khác biệt với phong cách của ông nhiều năm trước đó.
Cách tiếp cận này thể hiện sự quyết đoán để hành động mãnh liệt nhằm thay đổi toàn bộ Tập đoàn Samsung. Bên cạnh đó, chúng ta vẫn thấy đầy chất nhân văn trong câu nói nổi tiếng khi ông phát biểu được ghi chép trong chương trình triển khai, phổ biến và giáo huấn đến 850 giám đốc của Samsung toàn cầu tại Seoul: “Lợi nhuận trong kinh doanh cả thế giới này không làm tôi hạnh phúc bằng nhìn thấy nhân viên Samsung hạnh phúc” thể hiện tầm nhìn và mục tiêu văn hóa rất cao đẹp của Chủ tịch Samsung.
Tôi thích câu nói này, nó lần đầu tiên giúp tôi thay đổi cái nhìn về một doanh nghiệp. Trong thâm tâm tôi thấy nó rất gần gũi với tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh – Bác Hồ của Việt Nam chúng ta.
Thay đổi logo có 3 ngôi sao sáng sang một hình elip kiểu đĩa bay ôm chữ SAMSUNG cách điệu với màu xanh dương đậm. (Tôi có nghe người thiết kế ra Logo này được nhận một triệu USD). Một logo rất đẹp và độc đáo:
– Mầu xanh dương biểu thị cho tính tự tin, tiềm năng và thân thiện
– Chữ Samsung xuyên suốt logo với chữ A cách điệu độc đáo thể hiện sự năng động và linh hoạt, tính kết nối từ trong ra ngoài
– Samsung trong tiếng Hàn có nghĩa là tam tinh – ba ngôi sao, một khái niệm có ý nghĩa lớn trong tâm linh truyền thống của người Hàn quốc nói riêng và châu Á nói chung…
Logo của Samsung sau khi được thay đổi
I. Thiết lập tầm nhìn chiến lược, mục tiêu văn hóa, hệ giá trị mạch lạc
Trong cuốn sách này ông cũng đề cập rõ ràng triết lý của Samsung: “Chúng ta nguyện cống hiến mọi của cải nhân tài vật lực để tạo ra những sản phẩm và dịch vụ tuyệt vời, từ đó đóng góp tích cực cho một xã hội toàn cầu tốt đẹp hơn”
Và cả nguyên tắc kinh doanh cơ bản sau đó được viết ra và truyền thông mạnh mẽ trong tổ chức:
- Chúng ta tuân thủ các tiêu chuẩn về đạo đức và luật pháp
- Chúng ta giữ gìn văn hóa tổ chức trong sạch
- Chúng ta tôn trong khách hàng, cổ đông và nhân viên của mình
- Chúng ta quan tâm đến sự an toàn, sức khỏe và môi trường
- Chúng ta là nhân viên trong công ty và là công dân có trách nhiệm xã hội
- Cách thức triển khai và kế hoạch hành động cụ thể
Để tất cả quản lý cao cấp Samsung hiểu rõ để thay đổi tư duy “Đổi mới hay là chết” nhằm nhận thức sâu sắc: “Hãy thay đổi tất cả trừ vợ và con bạn”, ban đầu các thành viên tham dự còn im lặng lắng nghe, sau đó họ bắt đầu hưởng ứng tham gia phát biểu và đề xuất các ý tưởng, giải pháp rất mới mẻ và sáng tạo.
Đây là bước tiến mới trong quá trình ra quyết định và triển khai từ khá độc đoán đến sự tham gia khá dân chủ.
Điển hình là:
– Công thức 7&4 sau trở thành quy định 7.4: Samsung sẽ bắt đầu làm việc lúc 7h00 sáng và kết thúc vào lúc 4h00 chiều, thay cho giờ phổ biến tại Hàn Quốc là 9h00 và 6h00. Thay đổi này đã tác động mạnh mẽ đến tái nhận thức của nhân viên, thói quen tiêu cực nhằm sắp xếp một lịch làm việc và sinh hoạt cân bằng hơn.
Việc thay đổi này cũng còn ý nghĩa tích cực là tránh được giờ cao điểm, giảm thời gian trên đường. Nếu chúng ta ra phố và xuống tàu điện ngầm Seoul hay trên phố của Suwon vào 7h00 sáng hay 16h00 chiều, thời gian đó sẽ thấy toàn màu xanh dương đồng phục của nhân viên Samsung.
Với 300.000 nhân viên và khoảng một triệu gia đình của họ liên quan, rõ ràng cuộc cách mạng này có tác động rất tích cực và được truyền thông mạnh mẽ đến toàn xã hội Hàn Quốc.
– Format Line Stop: Mọi nhân viên Samsung có quyền yêu cầu dừng dây chuyền sản xuất khi chất lượng sản xuất ra không bảo đảm. Và mindset “Nói không với hàng kém chất lượng” qua việc thiêu hủy 150.000 chiếc điện thoại SCH-700 sau khi có phàn nàn của một số khách được ông tặng.
Đây là công thức hiện đại của quy trình ra quyết định dân chủ và hiệụ quả mà ta hay gặp trong các học thuyết về quản trị và lãnh đạo.
Xong trên thực tế đây là công cuộc cải cách có tính cách mạng với nhiều cam go mà tôi biết sau đó:
– Thực tế thì cha ông là cố Chủ tịch Lee Byung Chul đã có tuyên bố Tokyo trước đó nhằm “Đeo đuổi vị trí số 1” nhưng chưa thành công.
– Ông đã từng nói: “Khi tuyên bố NEW MANAGEMENT trong lòng tôi chất chứa nỗi cô đơn tột cùng, như kẻ đơn độc đối diện với ngọn núi sừng sững trước mặt, giữa dòng xoáy biến hóa khôn lường của thời đại”
– Và ông nói: “Trước cuộc khủng hoảng thật sự của tập đoàn liên quan đến sự tồn tại sống còn, tôi càng có thêm động lực mạnh mẽ hơn bao giờ hết để tiến hành triệt để cuộc cách mạng này”
Các lựa chọn chiến lược làm thay đổi hoàn toàn và để đưa SAMSUNG GROUP lên đỉnh cao thế giới
Vào những năm đầu 1970s sau khi thành lập Samsung điện tử, các kỹ sư R & D của Samsung đã mua tất cả các sản phẩm nổi tiếng của Nhật Bản hồi đó để tháo ra từng chi tiết và linh kiện để nghiên cứu (Complete knocked down – CKD).
Và họ đã báo cáo cho chủ tịch rằng Samsung không thể sản xuất được các sản phẩm cuối tốt và đẹp như Nhật Bản nếu không có công nghệ và các nhà máy sản xuất được các linh kiện chủ lực có chất lượng.
Và từ những năm 1980s, Chủ tịch đầu tiên là Lee Byung Chul đã khởi xướng về chiến lược định hướng nhằm phát triển ngành sản xuất các linh kiện tích cực và chủ lực (key components) cho ngành điện tử và điện máy:
– Các đèn hình CRT & CPT; các bộ chuyển kênh tuner và cuộn cao áp fly-back cho máy thu hình
– Bộ tạo sóng magnetron cho lò vi sóng MWO
– Động cơ điện cho máy giặt MW và máy nén compressor cho tủ lạnh REF và điều hòa không khí AC
Và đến 1986, chiến lược định hướng đầu tiên được lựa chọn là:
- Tập trung phát triển ngành bán dẫn:
“Tất cả các thiết bị chỉ là chiếc hộp vô dụng nếu thiếu thiết bị bán dẫn”
Tiếp sau đó là
- Tập trung phát triển công nghệ kỹ thuật số:
Digital all invited vào cuối những năm 1990s
- Tập trung phát triển mẫu mã vào đầu những năm 2000s
– Tuyển dụng hàng trăm nhà thiết kế thời trang, thiết kế trang sức & thiết kế kiến trúc trên thế giới để thay đổi toàn bộ concept & văn hóa về mẫu mã, kiểu dáng của sản phẩm Samsung
– Hợp tác với các hãng và nhà thiết kế thời trang hàng đầu thế giới: Giorgio Armani, Swarovski hay Andrei Kim
- Tập trung phát triển sản phẩm thiết bị kỹ thuật số cá nhân những năm 2000s
Mà nòng cốt là điện thoại di động rất thành công hiện nay
Bên cạnh đó Samsung cũng là nhà cung cấp thiết bị cho công nghệ di động hàng đầu thế giới trước kia và 5G hiện nay.
- Tập trung phát triển LCD & LED:
Samsung đã trở thành nhà sản xuất LCD panel lớn nhất thế giới và sau đó Sony đã phải liên doanh lép vốn để được cung cấp tấm LCD này.
Ngay sau đó không lâu, Samsung dẫn đầu thế giới về sản xuất LCD trên nền LED cho TV và OLED cho điện thoại di động
- Tham gia phong trào Olympic quốc tế:
Là thành viên chính thức của Ủy ban Olympic Quốc tế IOC từ 1988 khi thế vận hội đầu tiên được tổ chức tại Hàn Quốc
Chúng ta luôn thấy các hoạt động, sản phẩm Samsung xuất hiện tại tất cả các sự kiện Olympic: Thế vận hội mùa hè và mùa đông, Á vận hội mùa hè và mùa đông…
Và hướng dịch mạnh mẽ vào kết quả
– Doanh số tăng trên 200 lần so với 1993
– Xuất khẩu tăng trên 200 lần
– Lợi nhuận trên 60 lần
– Nhân viên: chỉ tăng 3,5 lần
VII. Hiệu ứng: “LEE KUN HEE & NEW MANAGEMENT”
Tác động sau tuyên bố và cuộc cải cách thần thánh “NEW MANAGEMENT” không những làm thay đổi và phát triển Samsung Group một cách bền vững mà còn có tác động mạnh mẽ đến kinh tế và xã hội Hàn Quốc.
Với doanh số bán hàng và giá trị vốn hóa của tập đoàn Samssung hồi đó tương đương GDP của Việt Nam, tôi hiểu Samsung Group giống một quốc gia, một vương quốc được lãnh đạo và quản trị rất nhất quán để phát triển một cách hiệu quả, đóng góp cho xã hội toàn cầu một cách tích cực.
Tinh thần và nội dung của “NEW MANAGEMENT” do Chủ tịch Lee Kun Hee khởi xướng và lãnh đạo không khác và gần gũi với tư tưởng, tinh thần Hồ Chí Minh – trong cách mạng tháng 8 năm 1945 lịch sử.
Người mà theo tôi Bác Hồ không những là lãnh tụ vĩ đại mà còn là bậc thầy trong chiến lược, nghệ thuật chiến tranh nhân dân, lãnh đạo tình huống và marketing xã hội của Việt Nam. Điều này giúp tôi thấm nhuần văn hóa Samsung một cách rất tự nhiên và tích cực.
Đó là nhận thức có tính căn bản và truyền cảm hứng cho tôi để làm việc mẫn tuệ không biết mệt mỏi những năm tháng sau đó. Đó cũng là những nhận thức về giá trị nhân văn và xã hội sâu nặng giúp tôi chia sẻ và đào tạo nhiều thế hệ nhân viên Samsung, cũng như các công ty tôi tham gia thành công sau này.
Kinh tế Việt Nam nói chung và những tập đoàn kinh kế tư nhân hàng đầu như Vin Group, Sun Group, Masan Group hay Thaco Group, Hoang Anh Group, Sovico Group cũng có thể xem đây làm một mô hình cải cách và case study vĩ đại rất đáng tham khảo và học hỏi
—-
PS: Đó là một trong những nguyên nhân và bí quyết thành công của tôi tại Samsung Electronics.
Và không lâu sau đó với thành tích doanh số vượt trội đạt xấp xỉ USD20Mil. trong năm tài chính 1993, tháng 11.1993 tại văn phòng khu vực SEA và Oceania – Singapore, tôi đã vinh dự được mời đến để trình bày Báo cáo điển hình – Best Practice và nhận được Giải thưởng:
“ Best Marketing Award” do đích danh Mr. Dong Jin Oh/President & CEO Samsung Asia trao tặng
Hà nội Mùa Thu 2019
Tô Chính Nghĩa (Tony)