Ngày 23/7, Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 80/2024/NĐ-CP quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện lớn.
Nghị định của Chính phủ nêu rõ việc mua bán trực tiếp giữa bên phát năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện lớn theo cơ chế DPPA (cơ chế thúc đẩy sự phát triển của năng lượng tái tạo, tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án đầu tư năng lượng tái tạo có quy mô lớn phát triển).
Nguồn năng lượng tái tạo là năng lượng mặt trời: sử dụng ánh sáng mặt trời hoặc nhiệt mặt trời để tạo điện; năng lượng gió: sử dụng sức gió để quay cánh quạt đề tạo điện; năng lượng thủy điện: sử dụng sức nước chảy để tạo điện; năng lượng sinh khối: sử dụng các nguồn tài nguyên thực vật như gỗ, bã mía, bã hạt, .. để tạo điện.
Chính phủ cho phép mua bán trực tiếp điện theo hai phương thức: qua đường dây riêng và qua lưới quốc gia. Cụ thể:
- Phương thức mua bán điện trực tiếp qua đường dây kết nối riênglà hoạt động ký hợp đồng mua bán điện và giao nhận điện năng qua đường dây kết nối riêng giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo và khách hàng sử dụng điện lớn.
- Phương thức mua bán điện trực tiếp qua lưới điện quốc gialà hoạt động mua bán điện thông qua hợp đồng kỳ hạn giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo và khách hàng sử dụng điện lớn.
Phương thức mua bán điện trực tiếp qua đường dây kết nối riêng
Theo Nghị định, bên phát năng lượng tái tạo được tham gia cơ chế DPPA gồm điện mặt trời, điện gió, thủy điện nhỏ, điện sinh khối, … và hệ thống điện mặt trời mái nhà. Các dự án này không giới hạn về công suất nhưng phải được cấp giấy phép hoạt động điện lực, hoặc được miễn trừ giấy phép theo quy định.
Chính phủ quy định các đơn vị phát điện năng lượng tái tạo và khách hàng sử dụng điện lớn thực hiện mua bán điện trực tiếp thông qua đường dây kết nối riêng theo các nguyên tắc hợp đồng mua bán điện do hai bên thỏa thuận; giá bán điện do hai bên thỏa thuận.
Các đơn vị phát điện năng lượng tái tạo đàm phán, thỏa thuận và ký kết hợp đồng mua bán điện về công suất, sản lượng, giá đối với sản lượng điện dư với Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN (hoặc đơn vị được ủy quyền).
Ngoài các hoạt động mua bán điện trực tiếp qua đường dây kết nối riêng quy định ở trên, khách hàng sử dụng điện lớn được mua bán điện với Tổng công ty Điện lực EVN (hoặc Đơn vị bán lẻ điện không phải Tổng công ty Điện lực).
Phương thức mua bán điện trực tiếp qua lưới điện quốc gia
Theo Nghị định, dự án điện gió, mặt trời muốn tham gia mua bán điện trực tiếp qua lưới quốc gia phải có công suất trên 10 MW, bên mua là tổ chức, cá nhân dùng điện sản xuất từ cấp điện áp 22 kV trở lên, lượng tiêu thụ bình quân hàng tháng từ 200.000 kWh.
Đơn vị bán lẻ điện tại khu công nghiệp, kinh tế, chế xuất phải được cấp giấy phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực bán lẻ điện, có sản lượng mua từ 200.000 kWh một tháng trở lên, đấu nối cấp điện áp từ 22 kV.
Với phương thức mua bán điện trực tiếp qua lưới điện quốc gia, Nghị định quy định rõ việc bán điện của đơn vị phát điện năng lượng tái tạo qua thị trường điện giao ngay và việc mua bán điện với Tổng công ty điện lực.
Theo quy định, giá thị trường điện giao ngay là giá thị trường điện toàn phần được hình thành theo từng chu kỳ giao dịch của thị trường điện giao ngay và được xác định bằng tổng của giá điện năng thị trường và giá công suất thị trường. Trong đó, giá điện năng thị trường và giá công suất thị trường được xác định theo Quy định vận hành thị trường bán buôn điện cạnh tranh do Bộ Công Thương ban hành.
Theo khảo sát vào cuối năm 2023 của Bộ Công Thương, khoảng 20 doanh nghiệp lớn mong muốn mua điện trực tiếp, tổng nhu cầu gần 1.000 MW. Trong khi đó, có 24 dự án năng lượng tái tạo với công suất 1.773 MW muốn bán điện qua cơ chế DPPA và 17 dự án có công suất 2.836 MW cân nhắc tham gia.
Nghị định số 80/2024/NĐ-CP của chính phủ quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa các đơn vị phát điện năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện lớn theo cơ chế DPPA là sự hỗ trợ lớn và là bước điều chỉnh pháp lý mạnh mẽ để tạo ra môi trường đầu tư ổn định và thu hút các nhà đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tái tạo, đồng thời, đáp ứng kịp thời, thiết thực nhu cầu của thị trường mua bán điện trong cả nước.